Συνεντεύξεις

Ειρήνη Σαχταρίδου. Όταν η παράδοση ξαναγεννιέται από τη νιότη!

Γράφει η Κλέα Μπερμπέρη
 
Στην πρόσφατη συνάντηση μας με τον Παναγιώτη Θεοδωρίδη, με αφορμή το νέο του CD, γνωρίσαμε την Ειρήνη! Ένα κορίτσι που στα δεκαεννιά του αποτελεί εκ των βασικών συντελεστών της παραγωγής του cd και μας μάγεψε με τους ήχους ενός μουσικού οργάνου που μόνο στα χέρια μιας νεαρής κοπέλας δεν περιμένεις να το δεις!
Η ευκαιρία μας δόθηκε και φυσικά δε θα την αφήναμε να πέσει κάτω! Η Ειρήνη Σαχταρίδου μιλάει για το αγγείο και για όσα την έκαναν  ήδη μια καταξιωμένη καλλιτέχνη, σε τόσο νεαρή ηλικία, με το μέλλον να είναι λαμπρό γι αυτή και ευτυχές για όλους εμάς που θα απολαμβάνουμε τις νότες της!
 – Ο ήχος του αγγείου και τα παραδοσιακά ποντιακά ακούσματα, παρά το νεαρό της ηλικίας σου, φαίνεται σαν να είναι αποτυπωμένα στο dna σου. Από που πηγάζει όλο αυτό; Τα βιώματα, η βιωματική σχέση, τι ρόλο παίζουν στον «τρόπο» ενός καλλιτέχνη που ασχολείται με τη μουσική παράδοση των προγόνων του;
Ειρήνη Σαχταρίδου: Είχα την τύχη να γεννηθώ και να μεγαλώσω σε μια οικογένεια όπου η παράδοση, η ποντιακή γλώσσα, τα τραγούδια, οι χοροί, τα ποντιακά εδέσματα, τα ποντιακά μουσικά όργανα, ήταν συνυφασμένα με τον τρόπο ζωής, με την καθημερινότητα μας. Το σπίτι στο χωριό ήταν πάντα γεμάτο με φίλους και συγγενείς και τα μουχαπέτια, τα παρακάθισα, ήταν σε ημερήσια διάταξη. Ο προπάππος μου, ο λυκοπάππο μ´, ήταν εξαιρετικός λυράρης της εποχής του. Η δε προγιαγιά μου, η λυκογιάγια μ´, ήταν από τις πρώτες παρχαρομάνες και ήταν γνωστή στην περιοχή, για το δυναμισμό της, την πυγμή της. Έτσι λοιπόν, η γιαγιά μου η Σοφία, η Σανξαρίνα, γαλουχήθηκε από τους γονείς της, έγινε και αυτή με τη σειρά της παρχαρομάνα. Η γιαγιά μου μας μιλούσε πάντα ποντιακά, από μωρά, όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, ακόμη και όταν ερχόταν η ώρα να κοιμηθούμε, μας νανούριζε τραγουδώντας , με δίστιχα παραδοσιακά από τη γενέτειρα των γονιών της, τη Ματσούκα του Πόντου.
Επειδή όμως η οικογένειά μου δεν είχε αγόρι, είμαστε τρεις αδερφές και εγώ ήμουν η πιο ζωηρή, η πιο ανήσυχη, ξεκίνησα παίζοντας νταούλι. Βλέπετε, κάπου έπρεπε να ξοδέψω την περίσσια ενέργεια που είχα από παιδί, γιατί συνήθως την πλήρωναν οι αδερφές μου….(γέλια) Αργότερα, άρχισα δειλά-δειλά να γρατζουνάω τη λύρα και να φουσκώνω το αγγείο, το οποίο ήταν και το όργανο το οποίο από μικρή με συγκινούσε, με ενθουσίαζε…Ζήτησα λοιπόν από τον πατέρα μου να μου αγοράσει ένα αγγείο! Όταν του το είπα, γέλασε…Θεωρούσε σχεδόν απίθανο, μια κοπέλα, ένα μικρό κοριτσάκι, να καταφέρει να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις ενός τόσο δύσκολου οργάνου… «Το αγγείο θέλει πνευμόνια» θυμάμαι μου είπε…Ο μπαμπάς δε μου χάλασε χατήρι και εγώ ξεκίνησα να φυσάω… Στις αρχές ομολογώ ότι οι γείτονες και η οικογένεια μου έκαναν τεράστια υπομονή, με ανεχόντουσαν όταν φυσούσα με τις ώρες για να βγάλω τις πρώτες μου νότες (γέλια).
Ήμουν ερωτευμένη τόσο πολύ με αυτό το όργανο που έλεγα μέσα μου: «Ειρήνη ότι και να γίνει θα τα καταφέρεις! Θα παίξεις αγγείο!». Σήμερα αρκετά χρόνια μετά, μέσα από τη μελέτη διαπιστώνω διαρκώς, ότι το όργανο αυτό έχει πολλά μυστικά, πολλές δυνατότητες και εγώ διαρκώς θέλω να ανακαλύπτω νέους δρόμους πάνω σε αυτό… Επομένως άρχισαν σχεδόν όλα αυτοματοποιημένα, αυθόρμητα, να μου «βγαίνουν» στη μουσική, όλες αυτές οι περιγραφές, οι ιστορίες, τα βιώματα από τη γιαγιά μου, τους ηλικιωμένους του χωριού, από το οικογενειακό μου περιβάλλον, από το χωριό μου τον Άγιο Δημήτριο, όλα αυτά που βίωνα από μικρό κοριτσάκι, το χειμώνα στο πατρικό μας στο χωριό στο Τοψιλάρ´ και το καλοκαίρι στον παρχάρ´ με τη γιαγιά μου…
Περίμενα πως και πως να κλείσουν τα σχολεία για να ανέβω στον παρχάρ´ με τη γιαγιά μου….Πόσο όμορφα ήτανε! Ακόμα έχω τις εικόνες, τη γεύση στο στόμα μου, πως μοσχοβολούσε το χαβίτ´ς που μου ετοίμαζε η γιαγιά μου και πως «σύρκουτον» το τυρομίντζ´, όλα φτιαγμένα με αγνά υλικά… Όλα τα προαναφερθέντα με έκαναν να αγαπήσω, όλα αυτά που συνθέτουν τον ποντιακό πολιτισμό, την ποντιακή παράδοση. Σήμερα προσπαθώ να την υπηρετήσω όσο πιο ταπεινά γίνεται σύμφωνα με τις αξίες και τα πρότυπα που που μεγαλώσαμε στην οικογένεια μας.
– Ποιο είναι το στοιχείο που σε έκανε να επιλέξεις το αγγείο, να το ξεχωρίσεις από τα υπόλοιπα όργανα;
Ειρήνη Σαχταρίδου: Όπως είπα ξεκίνησα πρώτα με το νταούλι. Στην αρχή το έβλεπα σαν παιχνίδι, στην ηλικία των τρεισήμισι συνοδεύοντας την γιαγιά μου όταν τραγουδούσε. Μπαίνοντας ενεργά μέσα στον σύλλογο του χωριού μου,άρχισα να παίζω συνοδεύοντας τα χορευτικά και τους Μωμόγερους του χωριού μου. Παρακολούθησα μαθήματα εκμάθησης λύρας στο σύλλογο, όμως ούτε αυτό κατάφερε να με εξιτάρει μουσικά… Όταν λοιπόν εξέφρασα την επιθυμία μου να ασχοληθώ με το αγγείο ένα κατεξοχήν ανδροκρατούμενο όργανο, το οικείο περιβάλλον μου εξεπλάγην. Η επιμονή μου και η υπομονή μου όμως τους έκανε να αλλάξουν γνώμη και ο δισταγμός που υπήρχε στην αρχή υποχώρησε και τελικά έγιναν αρωγοί και συμπαραστάτες σε αυτή την επιθυμία μου, στηρίζοντας με, εμψυχώνοντας με, αποτελώντας τους καλύτερους συνοδοιπόρους στα πρώτα μου βήματα, σε αυτό το υπέροχο μουσικό ταξίδι… Ο δυναμισμός αυτού του οργάνου, η μοναδικότητα των ηχοχρωμάτων του, είναι κατά την προσωπική μου άποψη, αξεπέραστα. Το αγγείο σε ξεσηκώνει, σε προδιαθέτει να μπεις χωρίς δεύτερη σκέψη στο χορό…
– Πριν από λίγο καιρό, είχες την παρθενική σου συμμετοχή, στον πρώτο σου δίσκο με τίτλο «ΣΕΒΤΑΛΟΔΑΡΜΕΝΟΝ». Μίλησε μας για αυτή τη δουλειά;
Ειρήνη Σαχταρίδου: Όταν ο καλός μου φίλος και συνεργάτης Παναγιώτης Θεοδωρίδης μου ανακοίνωσε ότι θέλει να συμμετέχω και εγώ στο CD που ετοίμαζε, με εξέπληξε ευχάριστα. Όχι μόνο για την τιμή στο πρόσωπο μου από ένα εξαίρετο καλλιτέχνη της ποντιακής παράδοσης να μου προτείνει συνεργασία αλλά και γιατί ένα όνειρο μου θα γινόταν πραγματικότητα. Όλο αυτό που έζησα το διάστημα που ετοιμαζόταν το CD νομίζω ότι τα λόγια δεν αρκούν για να το περιγράψω. Θέλω λοιπόν να πω μέσα από αυτή τη συνέντευξη, ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Παναγιώτη για την ευκαιρία που μου έδωσε να το ζήσω όλο αυτό και για την τιμή που μου να τον πλαισιώσω μουσικά σε αυτήν την εξαιρετική δουλεία, την οποία χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί ο κόσμος την αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή. Με αφορμή λοιπόν το cd ετοιμάζουμε στο προσεχές μέλλον «όμορφα πράγματα» τα οποία θα έχουμε την τιμή και τη χαρά να τα παρουσιάσουμε σύντομα…
– Το αγγείο σου αποτέλεσε το «διαβατήριο» για να ταξιδέψεις στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, σε Συλλόγους της Διασποράς; Ποια τα συναισθήματα, οι εντυπώσεις σου;
Ειρήνη Σαχταρίδου: Κάποτε ένας δάσκαλος μου στο σχολείο, μου είχε πει: «Ειρήνη, η μουσική ανοίγει δρόμους, υπηρετώντας την, θα ζήσεις πολύ όμορφα πράγματα». Πόσο δίκιο είχε, σκέφτομαι σήμερα εκ των υστέρων… Το διαπίστωσα με αυτά τα ταξίδια που μου δόθηκε η ευκαιρία να κάνω στις Η.Π.Α. και στην Γερμανία, όντας καλεσμένη από συλλόγους τις ομογένειας. Ήταν για μένα εμπειρίες ζωής. Η αγάπη που εισέπραξα από αυτούς τους ανθρώπους, μερικούς εκ των οποίων θεωρώ οικογένειά μου πλέον, για την ευκαιρία που μου έδωσαν να δω τόσα πράγματα, να ζήσω μοναδικές στιγμές, να γνωρίσω καινούργια μέρη που για πολλούς αποτελούν όνειρο ζωής. Ένα μεγάλο και ειλικρινές ευχαριστώ λοιπόν σε όλους αυτούς είναι το ελάχιστο που μπορώ να πω! Και φυσικά μια βαθιά υπόκλιση στο μεγαλείο της μουσικής….
– Πως βλέπεις το μέλλον της παραδοσιακής ποντιακής μουσικής; Η νέα γενιά σήμερα συγκινείται από τέτοια ακούσματα;
Ειρήνη Σαχταρίδου: Στην ποντιακή μας παράδοση συμβαίνει το εξής παράδοξο. Η στροφή της νεολαίας μας στην μουσική, στους χορούς , στην εκμάθηση των οργάνων είναι τόσο μεγάλη που πραγματικά εκπλήσσει ευχάριστα τους πρεσβύτερους που βλέπουν ότι η παράδοση μας θα συνεχιστεί και ότι η νέα γενιά συγκινείται με την ιστορία μας και τον πολιτισμό μας. Πιστεύω ότι γενικότερα σαν λαός και ειδικότερα σαν ποντιακή ράτσα έχουμε μέλλον γιατί είναι βαθιά μέσα μας θωρακισμένη, η αγάπη και ο σεβασμός στην τρισχιλιόχρονη και πλέον ιστορία και τα ιδανικά που μας μεταλαμπάδευσαν οι άξιοι πρόγονοι μας για τους οποίους είμαστε περήφανοι… Εύχομαι να σταθούμε και εμείς στο ύψος των περιστάσεων και να δικαιώσουμε τις όποιες προσδοκίες…
– Το «μετά σου» πως ονειρεύεσαι να είναι στο χώρο της μουσικής;
Ειρήνη Σαχταρίδου: Το μόνο που θέλω είναι να μείνω κοντά στην παράδοση, να την υπηρετώ, να μην «παρασυρθώ» από άλλα ακούσματα, να μην «προδώσω» την παρακαταθήκη που μου έδωσε η οικογένεια μου και οι προγενέστεροι και να κάνω το καλύτερο που μπορώ για την μουσική μας και για τη διάδοση της μουσικής μας παράδοσης…

περισσότερα σχετικά άρθρα
περισσότερα από: Sito
περισσότερα στή: Συνεντεύξεις
Κλικ για σχόλιο

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Δείτε επίσης

Η Alxndra Good μιξάρει τις πιο «ψαγμένες» μουσικές πίσω από τα decks της νυχτερινής ζωής!

Η Αλεξάνδρα Γκουντιού ξεκίνησε από τα 18 της χρόνια να παίζει μουσική σε διάφορα μαγαζιά τ…